Zanik tkanki łącznej
Zanik tkanki łącznej jest to grupa chorób przewlekłych, których głównym objawem jest przerzedzenie składników skóry, takich jak naskórek, skóra właściwa i tłuszcz podskórny. Tkanka łączna to tkanka podtrzymująca, która wzmacnia stawy, ścięgna, więzadła i naczynia krwionośne. Zanik tkanek to zmniejszenie objętości tkanek i narządów, które wcześniej rozwijały się normalnie. Zanik jest procesem nabytym w przeciwieństwie do niedorozwoju wrodzonych narządów – hipoplazji. W chorobach autoimmunologicznych przeciwciała lub komórki wytwarzane w organizmie atakują własne tkanki. Wiele chorób autoimmunologicznych wpływa na tkankę łączną i różne narządy.
Zaburzenia tkanki łącznej – przyczyny
Istnieją dwa sposoby rozwoju zaniku tkanki skóry (atrofia) jest to fizjologiczne i patologiczne. Przyczyny fizjologiczne obejmują zmiany związane z wiekiem i ciążą, jest to powolny zanik tkanek, wszystkie inne przypadki występują na tle różnych procesów patologicznych. Zanik tkanki łącznej polega na uszkodzeniu błon komórkowych przez wolne rodniki tj. cząsteczki, które aktywnie uczestniczą w różnych procesach chemicznych. Wolne rodniki pojawiają się w wyniku naturalnych procesów biochemicznych a ponadto powstają pod wpływem różnych toksycznych substancji.
Układ przeciwutleniający organizmu, oparty na połączeniu enzymatycznych i nieenzymatycznych mechanizmów hamowania autooksydacji komórek, koryguje zachowanie tych aktywnych elementów. Zwykle wolne rodniki pomagają ludzkiemu organizmowi radzić sobie z infekcjami, poprawiają krzepnięcie krwi i nasycają komórki tlenem. Z wiekiem ilość wolnych rodników w ludzkim organizmie może wzrosnąć do liczby krytycznej, w rezultacie przestają pełnić pożądaną funkcję i powodują zniszczenie komórek. Takim procesom towarzyszy rozwój śródskórnej nierównowagi komórek, procesy zwyrodnieniowe w skórze z powstawaniem stref zaniku.
Eksperci uważają, że zaostrzenie tego procesu ułatwia związane z wiekiem naruszenie bariery lipidowej skóry, któremu towarzyszy zniszczenie warstwy rogowej naskórka i zniszczenie struktur, które mogą zatrzymywać wilgoć, co powoduje rozwój zaniku tkanki łącznej i zanik tkanki podskórnej. Objawami zanikania tkanki łącznej skóry jest pojawianie się zmarszczek mimicznych, pierwsze zauważalne są nad górną wargą, a następnie na czole, nasadzie nosa, szyi i dekolcie. Widoczne są także opadające policzki, ziemista cera oraz rozszerzone naczynka krwionośne. Kolejnym objawem zaniku tkanki podskórnej są rozstępy.
Zanik tkanki podskórnej- co na to wpływa?
Zanik tkanki podskórnej może być stanem patologicznym spowodowanym zmianą strukturalną w warstwie podskórnej, której towarzyszy naruszenie mikrokrążenia i odpływ limfy. W tkance łącznej podskórnej dochodzi do syntezy tłuszczu. Konwersja tłuszczów oraz ich adsorpcja do układu krążenia odbywa się dzięki komórkom tłuszczowym. Zwykle skóra zawiera znaczną ilość małych komórek tłuszczowych, które powstają w segmentach tłuszczowych otoczonych włóknami kolagenowymi i siatkowymi.
Tkanki tłuszczowe są ściśle związane z układem krążenia, przez który tłuszcze dostają się do ogólnego krwioobiegu i odżywiają różne tkanki organizmu. Komórki tłuszczowe przekształcają tłuszcze z cukru o etiologii pokarmowej w kalorie, które powinny zaspokoić potrzeby organizmu. Komórki tłuszczowe wytwarzają endorfinę, która po wejściu do mózgu wywołuje uczucie satysfakcji. Z czasem rozwija się zależność, a organizm zaczyna potrzebować zwiększonej produkcji leptyny, co powoduje wytwarzanie większej liczby komórek tłuszczowych i wzrost wielkości starych, które zaczynają potrzebować dodatkowych składników odżywczych, co pomaga zwiększyć apetyt.
W rezultacie komórki tłuszczowe przestają radzić sobie ze swoją funkcją i zaczynają pracować w centrum nasycenia, co prowadzi do akumulacji tłuszczów, osłabienia naczyń włosowatych i wystąpienia obrzęku. Dochodzi do zaniku tkanki tłuszczowej. Na tym etapie normalne krążenie krwi i limfy jest zaburzone na tle niedostatecznego odżywiania lokalnych tkanek. W rezultacie komórki tłuszczowe zaczynają tworzyć węzły, co powoduje zwłóknienie tkanek. Skóra staje się obrzękowa i tworzy się charakterystyczna bulwiastość.
Zanik tkanki tłuszczowej (lipodystrofia) objawy
Lipodystrofia typu uogólnionego objawia się zanikiem tkanki tłuszczowej oraz insulinoopornością. W tym schorzeniu przyczyny mogą być wrodzone lub nabyte i objawiają się w postaci rogowacenia ciemnego, czyli wielu ciemnych swędzących zmianach skórnych oraz zmianach w mięśniach oraz innych organach. W lipodystrofi miejscowej zanik tkanki podskórnej tkanki tłuszczowej pojawia się na twarzy, pośladkach, niektóre osoby obserwują również zanik tkanki tłuszczowej na brzuchu. Towarzyszy temu rozrost tkanki tłuszczowej na karku i piersi. Zanik tkanki tłuszczowej na udach i pośladkach powstaje z powodu częstych nakłuć po lekach domięśniowych. Ludzie chorujący na to schorzenie wyglądają starzej, ponieważ zanik tkanki tłuszczowej na twarzy doprowadził do utraty jędrności i skóra stała się zwiotczała, wskutek czego jest obwisła.
Zanik tkanki łącznej, podskórnej, tłuszczowej – leczenie
Przyczyn zaniku tkanek jest wiele, ich rozpoznanie może przeprowadzić tylko dermatolog wykorzystując do tego różne metody diagnostyczne. W leczeniu atrofii przepisywana jest kuracja witaminowa, antybiotyki a także odpowiednia dieta. Przydatne są oleje roślinne i leki zewnętrzne miejscowe w postaci maści, które powodują zmiękczenie skóry. Trudne schorzenia opisane powyżej wymagają specjalistycznego leczenia dermatologicznego a często również endokrynologicznego. Udając się do kliniki dermatologii i medycyny estetycznej Soft Skin we Wrocławiu pacjent najpierw udaje się na konsultację do dermatologa, która zaleca odpowiednie leczenie farmakologiczne. Ponadto może skorzystać z zbiegów medycyny estetycznej, które wskazane przy zaniku tkanki łącznej.
Jednym z zabiegów kosmetologicznych odpowiednich dla osób borykających się z zanikiem tkanki są wypełniacze, których zadaniem jest uzupełnienie ubytków powstałych w tkankach. Efekt jest widoczny od razu po zabiegu i utrzymuje się od 6 do 12 miesięcy. Kosmetolog wykonuje iniekcje na odpowiednią głębokość skóry, natomiast preparat zawierający kwas hialuronowy dopasowuje się dokładnie do struktury tkanki konkretnej warstwy skóry. Preparat po dostaniu się do tkanki wiąże się z wodą i powoduje powiększenie objętość danego obszaru. Rezultatem tego jest poprawa objętości i jędrności skóry wskutek uniesienie zwiotczałych tkanek.
Wypełniacze łączą włókna kolagenowe i elastyczne w tkankach skóry właściwej i wypełniają przestrzeń międzykomórkową naskórka. Ponadto powodują wiązanie wody, którą następnie zatrzymują w skórze. Zabieg z kwasem hialuronowym wygładza skórę, ujędrnia ją i nawilża. Jest to jeden ze sposobów niwelowania efektów zaniku tkanki tłuszczowej. Podczas konsultacji z dermatologiem i kosmetologiem można również skorzystać z takich zabiegów jak: mezoterapia, podczas której wprowadzane są w głąb skóry lecznicze substancje aktywne pobudzające produkcję kolagenu i korygujące zmiany związane z zanikiem tkanek.